XIX asırnıñ soñu –XX asırnıñ başı – poloniya-litva tatarlarınıñ medeniy canlanuv deviri olıp, aynı zamanda Rusiye devleti musulman halqlarınıñ milliy añı yükselgen bir devirge doğru keldi. Bir guruh tatar ziyalıları Sankt-Peterburg, Vilno (Vilnüs), Varşava ve diger şeerlerde peyda olalar. Poloniya cumhuriyetiniñ 1918—1939 seneleri leh tilli tatar matbuatınıñ da çeçeklengen deviri oldı. «Rocznik Tatarski», «Przegląd Islamski», ve «Życie Tatarskie» kibi mecmua ve almanahlar neşir etildi.
