Qırımtatar ve qumıqlar arasındaki bağnıñ tarihı bir çoq tedqiqatçılar içün zengin bir menbadır. XX –nci asırnıñ başında qırımtatar alimi Bekir Çoban-Zade «Qumıqlar , til faktorlarından ğayrı qumıqlar arasında saqlanılıp kelgen bir sıra rivayetlerge köre, balqar-qaraçay ve şimaliy qırım türklerniñ bir parçasıdır», dep yazğan. Qırımtatarlar ve qumıqlarnıñ umumiy keçmişine dair meraqlı faktlarğa bir nazar taşlayıq. qumuq.ru malzemeleri esasında azırlanıldı